KONSEP MELAYU
Definisi Melayu
- M. Ptolemy menggunakan istilah maleu-kolon dalam karyanya yang berjudul Geographike Sintaxis.
- Kitab Hindu Purba yang berjudul Purana terdapat perkataan malaya-dvipa.
- Catatan orang China yang menyatakan bahawa sebuah kerajaan Mo-lo-yeu mengirimkan Utusan ke negara China untuk mempersembahkan hasil bumi kepada raja China sekitar 644-645 Masihi.
- Satu lagi catatan orang China ialah catatan rahib Buddha bernama I-Tsing yang menggunakan kata ma-lo yu tentang dua buah kerajaan yang dilawatinya sekitar 675 Masihi, iaitu Kerajaan Melayu di Sungai Batang dan Kerajaan Sriwijaya di Palembang.
- Catatan dalam kesusasteraan China menyatakan bahawa pengembara yang singgah di Nusantara mendapati bahasa yang dituturkan penduduk di situ ialah bahasa K’un-lun. Bahasa ini dipercayai oleh penyelidik sebagai bahasa Melayu kuno.
- Sebuah patung di Padang Rocore, Batanghari bertarikh 1286 M dengan catatan perkataan “Malaya” atau “Melayu” pada bahagian belakangnya.
- Buku Sejarah Melayu mengaitkan perkataan Melayu dengan nama sebatang sebatang sungai yang deras alirannya, iaitu Sungai Melayu.
Etimologi Melayu
Etimologi : Kajian asal usul dan sejarah sesuatu perkataan serta makna perkataan tersebut.
- Berasal daripada perkataan Malaya, iaitu kependekan “hima alaya”. “Alaya” bermaksud “tempat” manakala “hima alaya” bermaksud “tempat bersalji”.
- Perkataan Malayapura yang bermaksud “kota Melayu” atau “kerajaan Melayu”.
- Dikatakan diambil daripada perkataan bahasa Jawa kuno, mlayu yang bermaksud “mengembara” atau “pergi ke mana-mana”
- Berasal daripada nama sebatang sungai, Sungai Melayu yang disebut dalam buku Sejarah Melayu.\
- Van der Tuuk , perkataan Melayu bererti “menyeberang”, merujuk kepada orang Melayu yang menyeberang atau menukar agama daripada agama Hindu-Buddha kepada Islam.
Definisi “Melayu”
berdasarkan Bangsa
Istilah Melayu dapat
diberi dua pengertian, iaitu pengertian yang luas dan pengertian yang sempit
Pengertian yang
luas
Istilah Melayu merujuk
kepada bangsa-bangsa Austronesia yang terdapat di Semenanjung Tanah Melayu dan
kawasan-kawasan gugusan kepulauan Melayu. Berdasarkan “The Malay Culture Study
Project” (1972), konsep Melayu merujuk kepada suku bangsa di Semenanjung Tanah
Melayu, termasuklah orang-orang Melayu di Thailand, Indonesia, Filipina dan
Madagaskar. Secara umumnya dapatlah dikatakan bahawa pengertian Melayu merujuk
kepada bangsa yang berbahasa Melayu yang mendiami Semenanjung Tanah Melayu,
pantai Timur Sumatera dan beberapa tempat lain di Nusantara.
Pengertian yang
sempit
Pengertian yang sempit
ialah seperti yang terdapat dalam Perlembagaan Malaysia, iaitu Perkara 153
mengatakan bahawa seseorang itu dapat ditakrifkan sebagai Melayu apabila
memiliki ciri-ciri seperti: lazimnya berbahasa Melayu, berkebudayaan Melayu dan
beragama Islam (yang murtad, tukar kewarganegaraan : taraf Melayu - hilang )
Tafsiran Melayu
mengikut pengertian suku bangsa lebih berdasarkan etnik (keturunan biologi).
Walaupun begitu, syarat berbahasa Melayu dan kebudayaan Melayu masih
diperlukan. Walau bagaimanapun, mereka tidaklah semestinya beragama Islam.
Untuk maksud ini, orang-orang Melayu ialah:
- orang-orang Melayu seperti yang
terdapat dalam Perlembagaan Malaysia.
- orang-orang Melayu yang mendiami
kawasan Selatan Thai, Pesisir Sumatera (utara Medan, Deli, Serdang,
Palembang, Riau, Lingga ) ada beragama Budha, Kristian
- orang-orang Melayu di bahagian
pertama Sarawak ada beragama Kristian
- orang-orang Melayu di Brunei dan
Sabah ada yang tiada agama, agama-agama lain
Tafsiran Melayu mengikut
pengertian ras merangkumi penduduk Seluruh Nusantara. Berdasarkan kajian
Geldern dan Kern,kumpulan bangsa Melayu berasal dari utara ke selatan. Mereka
berasal daripada satu kelompok bangsa kemudian tersebar ke seluruh Nusantara.
Pengertian mengikut ras ini lebih tertumpu kepada suatu rumpun bangsa yang
besar dan berkaitan.
Definisi 'Melayu' dari
Segi Etimologi
Etimologi:
Kajian asal usul dan sejarah
sesuatu perkataan serta makna perkataan tersebut.
- Berasal
daripada perkataan Malaya, iaitu kependekan 'hima alaya'. 'Alaya'
bermaksud 'tempat' manakala 'hima alaya' bermaksud 'tempat
bersalji'.
- Perkataan
Malayapura yang bermaksud 'kota Melayu' atau 'kerajaan Melayu'.
- Dikatakan
diambil daripada perkataan bahasa Jawa kuno, 'mlayu' yang bermaksud
'mengembara' atau 'pergi ke mana-mana'.
- Berasal
daripada nama sebatang sungai, Sungai Melayu yang disebut dalam buku
Sejarah Melayu.
- Van der
Tuuk: Menyatakan bahawa perkataan Melayu bererti 'menyeberang',
merujuk kepada orang Melayu yang menyeberang atau menukar agama
daripada agama Hindu-Buddha kepada Islam.
Dari segi etimologi,
'Melayu' merujuk kepada mereka yang bertutur bahasa Melayu dan mengamalkan adat
resam orang Melayu. Perkataan Melayu mungkin berasal daripada nama sebuah anak
sungai yang bernama Sungai Melayu di hulu Sungai Batang Hari, Sumatera. Di sana
letaknya 'Kerajaan Melayu' sekitar 1500 tahun dahulu sebelum atau semasa adanya
Kerajaan Srivijaya. Sehubungan itu, dari segi etimologi, perkataan 'Melayu' itu
dikatakan berasal daripada perkataan Sanskrit 'Malaya' yang bermaksud 'bukit'
ataupun tanah tinggi. Ada juga sumber sejarah yang mengatakan bahawa perkataan
'Melayu' berasal dari 'Sungai Melayu' di Jambi.
Istilah “Melayu” ditakrifkan
oleh UNESCO pada tahun 1972 sebagai suku bangsa Melayu di Semenanjung Malaysia,
Thailand, Indonesia, Filipina, dan Madagaskar. Bagaimanapun menurut
Perlembagaan Malaysia, istilah 'Melayu' hanya merujuk kepada seseorang yang
berketurunan Melayu yang menganut agama Islam. Dengan kata yang lain, bukan
semua orang yang berketurunan daripada nenek moyang Melayu adalah orang Melayu.
Istilah 'Melayu' untuk
merujuk kepada nama bangsa atau bahasa adalah suatu perkembangan yang agak baru
dari segi sejarah, iaitu setelah adanya Kesultanan Melayu Melaka. Walaupun
demikian, tidaklah sehingga abad ke-17 bahawa istilah 'Melayu' yang merujuk
kepada bangsa semakin digunakan secara meluas. Sebelum itu, istilah 'Melayu'
hanya merujuk kepada keturunan raja Melayu dari Sumatera sahaja.
Etimologi “Melayu”
dalam Sejarah Melayu/Sulalatus Salatin
Maksud
Etimologi
Etimologi menurut Kamus
Dewan Edisi Keempat (2010:402) bermaksud cabang ilmu linguistik yang mengkaji
asal usul dan perkembangan sesuatu kata. Sementara, Pusat Rujukan Persuratan
Melayu pula menyatakan “etimologi” itu sebagai cabang ilmu bahasa mengenai
asal-usul perkataan serta perubahan pada bentuk dan maknanya ataupun cabang
ilmu linguistik yang mengkaji asal-usul dan perkembangan sesuatu kata.
Etimologi “Melayu”
Perbincangan perkataan
“Melayu” akan dilihat dari segi asal usul dan perkembangan perkataannya. Walau
bagaimanapun, perkara utama yang harus ditekankan ialah perbincangan ini hanya
meliputi kajian perkataaan tersebut terhadap karya Sulalatus Salatin atau
Sejarah Melayu sahaja. Justeru, dapat kita lihat bahawa sejauh mana
perbincangan tentang asal usul perkataan “Melayu” itu sendiri dalam karya agung
Sulalatus Salatin oleh Bendahara Tun Sri Lanang.
Sulalatus Salatin
merupakan sebuah karya yang tercipta dari titah raja:
“Hamba dengar ada
Hikayat Melayu dibawa oleh seseorang dari Goa; barang kita perbaiki kiranya
dengan istiadatnya, supaya diketahui oleh segala anak cucu kita yang
kemudian daripada kita dan boleh diingatkannya oleh segala mereka itu, dan
mudah-mudahan beroleh faedah ia daripadanya.”
(Ismail
Hussein:119:1988)
No comments:
Post a Comment